Eerstejaars student kijkt om
Insight

Verklaringen voor stoppen en switchen tijdens corona

In de afgelopen jaren zien we steeds dat zo’n 1 op de 3 eerstejaars studenten uitvalt. Ze hebben allerlei redenen voor deze uitval.

In de afgelopen jaren zien we steeds dat zo’n 1 op de 3 eerstejaars studenten uitvalt. Ze hebben allerlei redenen voor deze uitval. Sommigen hebben een opleiding gekozen die toch niet voldoet aan de verwachting, anderen hebben moeite met de reistijd, het niveau, contactleggen met andere studenten of kunnen door persoonlijke omstandigheden het eerste jaar van de opleiding niet afronden.

Toch is het nu complexer dan voorheen. Door corona hebben veel eerstejaars nauwelijks fysiek onderwijs gevolgd en zijn ze minder ‘geland’. Tegelijkertijd vond hun oriëntatie op opleidingen ook volledig online plaats; een groot gedeelte heeft niet fysiek kunnen kennismaken. Als wij aan onderwijsinstellingen vragen wat de voornaamste redenen zijn voor een mogelijk hoger percentage aan uitval, dan krijgen we deze redenen terug. Maar vergeten we dan niet een belangrijke reden?


Goede studiekeuze afhankelijk van intensieve oriëntatie

Of scholieren een goede studiekeuze maken is van verschillende zaken afhankelijk, maar niet van de gebruikte methode, blijkt uit onderzoek van Erasmus Universiteit Rotterdam (bron 1). Intensiteit van LOB blijkt een belangrijke voorspeller te zijn voor het maken van een goede studiekeuze (en dus het voorkomen van switchen). En wat blijkt nu? Volgens onze cijfers daalt de intensiteit van LOB op school enorm in deze corona-jaren. Met als gevolg dat scholieren mogelijk stappen overslaan bij hun oriëntatie.


Minder aandacht voor LOB

In de afgelopen twee coronajaren zien we dat het gebruik van onze LOB-lesmethode daalt. Middelbare scholen hebben de focus op andere aspecten liggen, zoals het organiseren van online onderwijs en fysiek onderwijs geven waar mogelijk. LOB heeft dan logischerwijs geen prioriteit: middelbare scholen worden afgerekend op het slagingspercentage en niet op een verkeerde studiekeuze van een leerling. Terugkoppeling over uitval- en switchpercentages van eigen oud-leerlingen zou een prikkel kunnen bieden, maar dat gebeurt nauwelijks. Die pijn van uitval wordt wel gevoeld in het hoger onderwijs, waar 1 op de 3 studenten in het eerste jaar uitvalt. Niet positief voor de kwaliteit van het onderwijs, de vorming van groepsgevoel in klassen en ook nog eens hartstikke kostbaar.

gebruik LOB-methode Qompas

Samengevat: een cocktail van redenen voor uitval

  1. Er is minder aandacht besteed aan LOB op middelbare scholen.
  2. Als studiekiezer hebben eerstejaars minder goed sfeer kunnen proeven op fysieke evenementen.
  3. Eerstejaars zijn mogelijk minder goed ‘geland’ bij de nieuwe opleiding.

We kunnen dus stellen dat veel van de huidige eerstejaars op alle punten in de studiekeuzejourney minder ervaringen hebben opgedaan dan normaal.


Als je meer uitval meet, dan ligt dat niet alleen aan opleidingen zelf. Op meerdere punten in de studiekeuzejourney is er een verstoring geweest waardoor het niet realistisch is om het ‘probleem’ alleen bij opleidingen en instellingen zelf neer te leggen. Het probleem is breder dan waar je als onderwijsinstelling vat op hebt.


Waar kun je nog wel iets aan doen?

  • Onboarding: zorg voor de juiste touchpoints na het aanmelden zodat toekomstige studenten zich verbonden met de opleiding voelen.
  • Bied zoveel mogelijk fysieke ervaringen op locatie voor eindexamenkandidaten.
  • Zorg voor makkelijk contact met coaches vanuit de opleiding zelf voor eerstejaars die moeite hebben met het niveau of het maken van vrienden. Bekijk ons onderzoek naar eerstejaars voor hun meevallers en tegenvallers.


En wat doen wij als Qompas?

  • Door het jaar heen informeren wij middelbare scholen met relevante insights over het belang van LOB op school. Wij proberen daarmee het bezoeken van fysieke evenementen stimuleren en meer aandacht te creëren voor LOB op school.
  • We organiseren trainingen waarin we mentoren en decanen leren hoe je het beste kunt omgaan met LOB in de breedste zin van het woord: Hoe richt je de lesmethode goed in, maar ook hoe je goede loopbaangesprekken voert met leerlingen en hun ouder(s)/verzorger(s).
  • Goed omgaan met LOB lukt alleen als mentoren, vakdocenten en decanen goed samenwerken: Wij vinden namelijk dat niet alleen decanen verantwoordelijk zijn voor LOB, maar juist de hele school van directie, tot mentor, tot vakdocent. Met onze Qompas Academy helpen we middelbare scholen LOB te borgen in de school zodat LOB aansluit bij de missie en visie van de school.


Benieuwd naar de ervaringen van eerstejaars?

Ruim 200 eerstejaars, die op vrijwel alle punten in hun studiekeuzejourney een verstoring meegemaakt hebben, deelden hun ervaringen in het eerste studiejaar met ons. Hoeveel procent stopt met de studie en wat zijn voornaamste redenen daarvoor? Maar ook: wat zijn grote meevallers en tegenvallers en welke tips hebben ze voor nieuwe eerstejaars? Je leest het in ons artikel 'Peilmoment: Hoe staan eerstejaars ervoor?'.


Bronvermelding:
  1. Heuvel, van den, P. Does career orientation guidance improve retention rates in tertiary education? https://thesis.eur.nl/pub/37294/vandenHeuvel_Peter_347761.pdf. Oktober 2016.
  2. Tweede Kamerbrief van min OCW (8 oktober 2020) Betreft Toegankelijk hoger onderwijs: selectie en beleidsreactie Monitor beleidsmaatregelen 2019-2020 (p.9)