eerstejaars studenten in gesprek
Onderzoek

Peilmoment: hoe staan eerstejaars ervoor?

In januari vroegen we eerstejaars hoe het met ze gaat qua studie: ben je nog aan het studeren, overweeg je te stopen of ben je al gestopt.

In januari vroegen we eerstejaars hoe het met ze gaat qua studie: ben je nog aan het studeren, overweeg je te stopen of ben je al gestopt. En zo ja? Wat zorgt ervoor dat je bent gaan twijfelen over je keuze?

28% van de eerstejaars zit niet op z’n plek

212 eerstejaars deelden hun ervaringen met ons in een online enquête en wat blijkt? 10% geeft aan inmiddels gestopt te zijn met de studie. 3% zegt te gaan stoppen en nog eens 15% twijfelt om te stoppen of om door te studeren. 72% van de eerstejaars zit op z’n plek en overweegt niet te stoppen of te switchen. 28% twijfelt, gaat stoppen of is al gestopt. De vraag is in hoeverre dit percentage in de komende maanden nog oploopt.

status eerstejaars

Hbo-studenten stoppen niet vaker dan wo’ers

Eerstejaars die begonnen zijn met een hbo-bachelor stoppen niet vaker met hun opleiding dan eerstejaars die met een wo-bachelor begonnen zijn. Ook bij eerstejaars die overwegen te stoppen of aangeven te gaan stoppen zien we geen verschil tussen studenten aan een hbo- of wo-bachelor.

Redenen om te stoppen met studeren

Eerstejaars die gestopt zijn of overwegen te stoppen geven in 59% van de gevallen aan dat de studie minder leuk is dan verwacht. Voor ruim een kwart speelt het online onderwijs een rol bij de overweging om te stoppen. 17% had moeite met het niveau. 30% heeft een heel andere reden. De meeste van hen geven als toelichting mee te doen met loting voor een andere opleiding, een enkeling wil switchen van hbo naar wo en de rest licht voornamelijk toe toch geïnteresseerd te zijn in een ander onderwerp en overweegt daarom te switchen.

redenen om te stoppen met studeren

Vooral bij ‘stoppers’ valt de overgang van middelbare school naar studeren tegen

Aan eerstejaars die nu nog studeren, hebben we gevraagd hoe ze de overgang van de middelbare school naar studeren hebben ervaren. Ruim de helft vond de overgang meevallen. Voor 26% viel de overgang wel tegen. Voor 1 op de 5 was de overgang zoals vooraf gedacht. Bij de eerstejaars die gestopt zijn, zien we dat de overgang voor de meesten is tegengevallen.

overgang van middelbare school naar studie


Wat is je meegevallen?

  • Eerstejaars Criminologie aan Universiteit Leiden: “Ik had verwacht dat alles veel zelfstandiger zou zijn. Maar gelukkig worden we nog zeer goed geholpen en kan je met vragen altijd bij de docenten terecht.”
  • Eerstejaars Werktuigbouwkunde aan TU Delft: “Hoe makkelijk het zou zijn een nieuwe clique te vinden. Ga langs bij de introductiedagen, introductieweek, ga bij een vereniging en je hebt zo iets.”
  • Eerstejaars aan de opleiding tot Verpleegkundige aan Avans: “Het om leren gaan met een HBO-werkhouding en dus deel te nemen aan het volwassen onderwijs. Ook het maken van contacten met studiegenoten is mij erg mee gevallen.”
  • Eerstejaars gezondheidswetenschappen aan Maastricht University: “De moeilijkheidsgraad van de stof. Ik had verwacht dat ik alleen maar moeilijke nieuwe dingen zou moeten leren, maar dat blijkt reuze mee te vallen”


Wat is je tegengevallen?

De meest gehoorde tegenvallers gaan over hoeveel je zelf als student moet regelen, de hoeveelheid leerstof, het online onderwijs, het niveau dat van je verwacht wordt en hoe lastig het voor sommigen is om vrienden te maken. Een greep uit de reacties:

  • “Je moet heel erg veel zelf uitzoeken, zelfs als alles nieuw is. Bijvoorbeeld: boeken, stage, inschrijven voor toetsen, schoolprogramma's, de schoolgebouwen. Alles was nieuw en je moet als student ontzettend veel zelf doen. Dit viel me enorm tegen, omdat op de havo alles bijna vanzelf ging. Hier wordt er veel van mij verwacht.” - Eerstejaars Social Work
  • “Ik moest er wennen aan de nieuwe manier van leren. Je moet er ineens meer voor doen en het ook allemaal zelf doen.” - Eerstejaars Biomedical Sciences
  • “Het verschil tussen de middelbare school en de studie die ik nu doe, is groot. Ook heb ik weinig vrienden gemaakt wat ik niet had verwacht. Dus dat valt wel tegen.” - Eerstejaars Lerarenopleiding Basisonderwijs


Advies van eerstejaars aan studiekiezers

  • Zet echt goed voor jezelf op een rijtje wat jij leuk vindt om te leren en om je veel mee bezig te houden ga aan de hand daarvan kijken welke studie daar bij past. Laat je ook niet ontmoedigen door een vak wat lastig klinkt want je komt er echt doorheen.” - Eerstejaars Gezondheidswetenschappen aan Maastricht University
  • “Tip voor anderen: ga als het kan een meeloopdag doen! Dit heeft mij echt goed geholpen met mijn beslissing. Je krijgt dan ook echt een goed inzicht van de sfeer op de uni, en wat een typische dag van een student op de uni inhoudt, dat vond ik zelf heel fijn! Ook kun je al je vragen stellen aan een student die er zelf studeert, wat echt top is.” - Eerstejaars Biomedische Wetenschappen aan de Radboud Universiteit
  • “Ik zou echt iedereen aanraden om te gaan voor wat ze zelf willen. Ik zie zo veel mensen afhaken en stoppen en dat is zo zonde. Neem de tijd om jezelf te leren kennen en erachter te komen waar JIJ gelukkig van wordt voor je aan je studie begint. :)” - Eerstejaars Fysiotherapie aan Hogeschool Utrecht
  • “Om een studiekeuze te maken is het handig om meerdere studiekeuzechecks te doen en als daar niks uitkomt luisteren naar wat andere mensen jou zien doen. Als daarvan je ook niks echt interesseert kun je altijd een tussenjaar nemen om te reizen of te werken, want studeren kan opzich altijd nog en je hebt nog veel jaren die je nog tegemoet komen.” - Eerstejaars International Studies bij Universiteit Leiden
  • “Ga altijd meelopen bij de studie die je leuk lijkt, een student kijkt er altijd anders naar dan jij.” - Eerstejaars Bos- en Natuurbeheer aan de Wageningen University & Research



Bijlage

212 eerstejaars deelden hun ervaringen met ons. Omdat er meer vrouwen dan mannen deelgenomen hebben aan het onderzoek, passen we een weegfactor toe. Hbo-bachelor: 40%; wo-bachelor: 58%; overig (mbo + associate degree): 2%. 

Deelnemers Aantal
Gestart 289
Afgerond 249
Buiten de doelgroep Waarvan: Middelbare scholier (N = 16), Tussenjaar (N = 12) en Ouderejaars (N = 8). 36
Netto respons 212

Tabel 1 Responsberekening.

Geslacht Weegfactor
Man 2,24
Vrouw 0,64
Non-binair/anders 1

Tabel 2 Weegfactor.